Żyj teraz! W tych słowach jest ważna prawda o życiu i psychoterapii w nurcie Gestalt. Żyj teraz oznacza to, co realne, namacalne i na co mamy wpływ i dzieje się teraz, w tej chwili. Właśnie teraz podejmujesz decyzję: coś robisz albo wstrzymujesz się. To właśnie teraźniejszość jest obszarem planowania, działania i wprowadzania zmiany. Wszystko inne jest przeszłością lub przyszłością. Żyjesz teraz! Orientacja na teraźniejszość pozwala doświadczać, przeżywać emocje, działać i mieć pomysły. Teraz pracuję, piszę test, uczę się, przytulam, bawię się, angażuję w tę chwilę.
Czym jest gestaltowskie „teraz”?
Przede wszystkim uważnością na siebie i swoje emocje oraz świadomym działaniem. Zaangażowaniem i braniem odpowiedzialności za swoje wybory. Wielu osobom wydaje się, że kiedy unikają wypowiedzi, zajęcia jakiegoś stanowiska, składania deklaracji, to nie podejmują decyzji. Tymczasem brak decyzji to również decyzja! Może coś się zmieni w przyszłości, ale dziś i teraz podejmuję decyzję, że nie powiem szefowi, że chcę odejść. Tłumaczę sobie, że to nie jest dobry moment, szef jest zbyt zdenerwowany albo zajęty. Lepiej jutro.
Inny przykład – ktoś podejmuje decyzję: „odchudzam się”. Jednak jeśli za decyzją nie następuje działanie „teraz”, czyli jeśli w tym momencie czegoś sobie nie odmówię, a realizację pozostawiam na jutro, to właściwie w temacie odchudzania nic realnie się nie dzieje, ono pozostaje planem – marzeniem, zamiast działaniem „teraz”, na dodatek z marnym skutkiem dla spadku wagi.
Gestaltowskie „teraz” to połączenie działania, odpowiedzialności i satysfakcji z podjętych decyzji, ale również gotowość na przyjęcie konsekwencji, które są nieodłączną częścią działania lub jego braku.
Czym nie jest gestaltowskie „żyj teraz”?
Nie jest ciągłym dążeniem do przyjemności, przy równoczesnym unikaniu sytuacji trudnych, budzących lęk i ból. Nie jest sytuacją, w której wydaję wszystkie pieniądze i nie zastanawiam się, za co będę żyć jutro. Gestaltowskie „żyj teraz” wyklucza się z „jakoś to będzie”. „Żyj teraz” docelowo wyklucza bezradne poczucie, że na nic nie mamy się wpływu. Philip Zimbardo i John Boyd w swojej książce „Paradoks czasu” piszą: „Oto paradoks czasu: pewna dawka orientacji na teraźniejszość jest niezbędna do tego, by cieszyć się życiem. Zbyt silna orientacja na teraźniejszość może ograbić życie ze szczęścia”.
Czym jest zatem życie „teraz”? W psychoterapii Gestalt mówimy, iż umiejętnością celebracji chwili, uważności na sobie, kierowaniem myśli i działań do tego dnia, godziny, która właśnie trwa. W psychoterapii Gestalt pracując z klientem nad jego trudnościami, odwołujemy się bardzo często do tego, co czuje „teraz”, jakie myśli mu towarzyszą „teraz”, jakie wspomnienia wracają i co jest jego potrzebą na ten moment.
Życie trwa „teraz”, nie można go odłożyć na później lub żyć przeszłością, bo tego co było, nie możemy zmienić, a przyszłość tworzymy właśnie w tej chwili, która trwa.
Jeśli rozważasz psychoterapię w nurcie Gestalt, daj sobie czas i przestrzeń na poniższe ćwiczenia.
Ćwiczenia:
- Kieruj uwagę na rzeczy, na które masz wpływ (własne ruchy rąk i nóg, oddech, komfort w przybieranych pozycjach) – poruszaj się tak, aby było ci wygodnie i komfortowo.
- Skoncentruj się na własnym oddechu. Policz 10 pełnych oddechów. Skup uwagę na każdym wdechu i wydechu. Ćwiczenie powtórz kilka razy.
- Zobacz i podoświadczaj, co odczuwają twoje stopy, a co dłonie.
- Usiądź wygodnie z filiżanką ulubionej kawy lub herbaty i delektuj się każdym jej łykiem, smakuj. Skieruj uwagę na kubki smakowe, język, podniebienie. Ciesz się piciem ulubionego napoju.
- Siądź wygodnie i zobacz, czy to dobra pozycja dla ciebie, czy chcesz coś zmienić.